Si Ma Cai có thể được coi là thủ phù của đồng bào Mông ở Lào Cai, với dẫn số chiếm đến hơn 80% dân số toàn huyện. Nơi đây vẫn còn lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Mông. Trong đó đặc biệt kể đến kiến trúc nhà trình tường bằng đất. Nhà được thiết kế kiểu hình vuông khép kín. Bao xung quanh là tường đất trình rất dày, 1 mặt chính được thiết kế nhà ở, 3 phía còn lại được dung để chứa nông cụ, nông sản. Ở giữa khu nhà là khoảng sân rộng như giếng trời. Khung nhà được làm bằng gỗ, mái lợp ngói âm dương. Với thiết kế này ngôi nhà như một pháo đài phòng thủ. Ngôi nhà rất phù hợp với kiểu gia đình nhiều thế hệ cùng sinh sống với nhiều phòng ở và khoảng sân rộng giữa nhà để tổ chức các công việc chung, lễ tết…

Kiến trúc thường thấy của người Mông ở vùng cao Lào Cai là những ngôi nhà trình tường có 3 gian khung gỗ và gác phía trên, trình tường bốn xung quanh. Kiểu nhà hình vuông khép kín chỉ duy nhất có ở thôn Mào Sao Phìn, xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai còn lưu giữ. Phong cảnh nơi đây càng làm cho ngôi nhà trở nên hấp dẫn hơn. Bởi bao bọc nó là khu ruộng bậc thang trùng điệp. Vào khoảng thời gian lúa chín vàng tháng 9, những triền ruộng bậc thang đều phủ lên mình một màu vàng óng án,  tạo thành bức tranh mùa vàng trên non cao thật đẹp.  Đứng từ trên cao nhìn xuống bản làng người Mông nằm giữa biển lúa vàng. Những đường cong  mà uốn lượn như những dải lụa quanh sườn núi. Tầng tầng, lớp lớp ruộng bậc thang như những lớp sóng nối nhau bất tận.

Nhưng thửa ruộng bậc thang uốn lượn mềm mại.

Đến Sín Chéng vào mùa thu có lẽ là mùa hấp dẫn nhất trong năm. Khung cảnh óng ánh tuyệt đẹp của lúa vàng hòa quyện với mây, với núi, với kiến trúc trầm mặc của ngôi nhà cổ sẽ khiến cho không gian thêm phần quyến rũ. Nếu bạn muốn ngắm lúa vàng thì đừng bỏ qua địa chỉ Sín Chéng, Si Ma Cai. Phong cảnh nơi đây hấp dẫn hơn bội phần các điểm ngắm lúa vàng ở các địa phương khác, bởi nó gắn liền với những ngôi nhà trình tường cổ. Nét văn hóa đậm bản sắc của đồng bào Mông sẽ khiến chuyến đi của bạn thêm phần thú vị. Những ngôi nhà trình tường cổ xưa của người Mông không chỉ mang những nét độc đáo về kiến trúc mà còn chứa đựng một giá trị văn hóa xa xưa của người vùng cao nơi biên cương của tổ quốc.

Nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết về du lịch Lào Cai, xin liên hệ Trung tâm Thông tin và Xúc tiến Du lịch, 02143 871 975 (giờ hành chính), bạn sẽ được tư vấn miễn phí. 

Phan Phượng (ảnh: Giàng A Hải)