Khẩu rang được làm từ những bông lúa nếp mới chớm chín, còn vương mùi sữa

          Khẩu rang ở Bắc Hà là món ăn đặc biệt của người Tày. Khẩu rang được mọi người ưa thích là bởi sự thơm ngon ấn tượng và khác biệt về cách sơ chế từ hạt thóc non thành hạt gạo. Nếu như bình thường để có gạo nếp người ta trồng lúa nếp, để chín vàng trên bông và cắt về tách hạt, phơi khô, khi nào cần dùng thì xay xát để tách vỏ trấu lấy gạo. Còn để có khẩu rang ngon người ta cắt những bông lúa mới đỏ đuôi, chín được nửa bông, sau đó tuốt từng bông lúa tách hạt. Để giữ độ thơm ngon và hương vị của lúa non người ta đem số thóc đó đi đồ như đồ xôi, khi nào hạt thóc chín là được. Thóc sau khi đồ đem đi phơi dưới ánh nắng nhẹ và đảo đều đến khi khô thì đem đi sát để tách vỏ trấu để lấy gạo. Nếu phơi dưới trời nắng to, nhiệt độ cao sẽ làm cho gạo bị gãy nát, màu trắng không đều, khi nấu chín sẽ không còn mùi thơm đặc trưng.   

Hạt khẩu rang tròn mẩy thơm ngon

 Khẩu rang thường được dùng để nấu xôi hoặc cháo, nếu ai đã được thưởng thức một lần sẽ muốn thưởng thức thêm lần hai. Bởi khẩu rang có hương vị đặc biệt, có mùi thơm của nếp cốm, vị ngọt thanh từ những hạt thóc còn non. Đây là món đặc sản rất thích hợp để du khách mua về làm quà. Nếu để ở nhiệt độ phòng, khẩu rang có thể để trong 1 tháng. Còn nếu muốn trữ lâu hơn các bạn có thể bảo quản trong tủ lạnh mà vẫn giữ được hương vị nguyên bản của nó.

Nếp khẩu rang được đồ chín có vị ngọt, thơm mùi cốm

 Khẩu rang được cho là sẽ ngon nếu có màu trắng trong, không đục không giống màu trắng của gạo nếp thường. Muốn có món khẩu rang đậm vị ngọt, thơm mùi cốm thì quá trình nấu rất quan trọng. Ngâm khẩu rang với nước ấm 30 độ C trong 5 phút, rồi mang đi đồ trong 10 phút là thành sản phẩm. Khi nấu, có thể đun lửa to khi nước chưa sôi và đun nhỏ lửa khi nước đã sôi để hơi bốc lên từ từ và cơm chín đều. Xôi khẩu rang ngon nhất khi được nấu với nguồn nước tinh khiết chảy từ núi và đồ bằng chõ gỗ thông rừng. Trong mỗi hạt xôi dẻo thơm như thấm đượm chắt chiu từ tinh túy của đất trời vùng cao trắng.

Khẩu rang được đóng túi hút chân không để phục vụ du khách mua về làm quà cho người thân

    Ai ăn khẩu rang một lần đều nhớ mãi hương vị của nó, mùi thơm dịu mát, độ ngon ngọt của gạo non hòa quyện vào với nhau làm mê lòng bao thực khách. Đây là món ăn vô cùng đặc biệt, hấp dẫn của người Tày Bắc Hà nếu đến Bắc Hà đừng quên thưởng thức món ăn này nhé!   

                                                                     Lê Vân Anh