Đi du lịch đến bất cứ vùng miền nào, điều đầu tiên bạn quan tâm là có gì thú vị, có món ăn gì ngon. Đến với Lào Cai bạn sẽ không bao giờ phải hối tiếc bởi không chỉ có cảnh đẹp, khám phá nét văn hóa độc đáo, mà còn có nhiều món ăn ngon, đặc sản làm quà cho người thân.

Đặc sản Lào Cai đầu tiên bạn không nên bỏ qua đó là các món ăn ngon, mỗi vùng, mỗi dân tộc ở Lào Cai đều có những món ăn hấp dẫn du khách. Bạn có thể thưởng thức nhiều món ăn mang đậm hương vị núi rừng mà hiếm nơi có như:

Thắng cố: Đây là món ăn truyền thống của đồng bào Mông, được nấu từ thịt và lục phủ, ngũ tạng của ngựa kết hợp với các gia vị, rau thơm đặc biệt của người Mông để tạo ra một món ăn có hương vị đặc biệt. Ngày nay thắng cố không chỉ được nấu từ ngựa mà còn được nấu từ thịt dê, bò, trâu. Thắng cố ở Lào Cai có ở nhiều nơi nhưng có lẽ ngon nhất, đúng hương vị nhất bạn phải đến Bắc Hà.

Lợn cắp nách: Đây là loại lợn nuôi dân dã của bà con vùng cao, không có chất tăng trọng nên dù nuôi cả năm trời nó vẫn còn rất bé. Mỗi khi mang đi chợ bán người dân có thể cắp vào nách mang đi nên có tên là lợn cắp nách. Thịt của lợn cắp nách thơm gon có thể chế biến thành nhiều món như nướng, luộc, xào, hoặc quay cả con…. Bạn hãy thử thưởng thức hương vị thơm ngon của lợn cắp nách, chắc chắn bạn sẽ nhớ mãi hương vị có một không hai của món ngon đặc sản Lào Cai này.

Xôi màu: Đây là món ăn truyền thống của nhiều dân tộc ở Lào Cai, được làm từ những nguyên liệu thiên nhiên. Màu làm xôi được chế biến từ lá rừng. Nó hấp dẫn du khách không chỉ bởi màu sắc bắt mắt mà bởi chất xôi thơm dẻo, được chế biến từ những hạt gạo nếp truyền thống tròn, mẩy. Hầu hết các điểm du lịch tại Lào Cai bạn đều có thể thưởng thức món xôi màu hấp dẫn này.

Đồ nướng Sa Pa: Sa Pa có khí hậu mát mẻ quanh năm nên dù bạn đến Sa Pa vào mùa nào cũng  có thể thưởng đồ nướng. Những món ăn tươi ngon được bày bán khắp phố. Nhiều người cho rằng “đến Sa Pa nhất định phải thưởng thức đồ nướng, nếu không thì quả thật chưa khám phá hết sự độc đáo của Sa Pa”. Sa Pa được trời phú cho khí hậu mát mẻ, trong lành nên đồ nướng Sa Pa mang đến cho thực khách hương vị riêng biệt, cuốn hút. Tại đây bạn có thể thưởng thức món cải mèo cuốn thịt nướng, trứng nướng, thịt lợn nướng, gà nướng,… Cùng với gia vị nước chấm được pha chế từ tương ớt vùng cao cho vị cay cay, thơm nồng đặc trưng của núi rừng sẽ khiến bạn nhớ mãi. Không phải tự nhiên mà đồ nướng Sa Pa được ghi danh vào danh mục đặc sản Lào Cai. Bạn hãy thử thưởng thức để cảm nhận hương vị đặc biệt của nó.

Cốm: Với hầu hết các món ăn khác bạn đến Lào cai bất kì khi nào đều có thể thưởng thức nhưng riêng với cốm, bạn chỉ có thể thưởng thức vào cuối tháng 8 đến tháng 10 hàng năm. Đó là thời điểm những bông lúa nếp chưa kịp chín vàng, lúa mới bắt đầu vào mẩy, còn thơm mùi sữa, được bà con cắt về làm cốm. Ở Lào Cai có rất nhiều vùng có cốm nhưng nổi tiếng nhất vẫn là cốm Bắc Hà, cốm Tả Van huyện Sa Pa và cốm Hợp Thành, thành phố Lào Cai. Đây là nhựng vựa lúa nếp thơm ngon ở Lào Cai do đồng bào dân tộc Tày, Giáy canh tác. Những bông lúa nếp giống truyền thống hạt tròn, dẻo thơm, qua bàn tay chế biến của các bà, các chị sẽ cho những hạt cốm dẻo thơm, xanh mướt.

Khẩu rang: Đây là món ăn độc đáo và khác lạ chỉ có ở Bắc Hà, Lào Cai. Khẩu rang được làm từ lúa nếp non (già hơn cốm) khi bông lúa chín được 2/3 thì cắt về tuốt, đồ chín và phơi dưới nắng nhẹ. Khi hạt thóc cứng thì xay xát lấy gạo. Gạo khẩu rang đồ chín như xôi nhưng hương vị thơm ngon khác lạ hơn rất nhiều. Cơm dẻo và dai, vị cơm ngọt thanh, hương thơm như mùi cốm. Nếu bạn muốn thưởng thức hay mua về làm quà có thể đến Bắc Hà vào khoảng tháng 9, tháng 10. Các bạn yên tâm về độ thơm ngon của khẩu rang, xứng danh là đặc sản Lào Cai.

Tương ớt: Nếu bạn là tín đồ của các món cay thì không nên bỏ qua tương ớt. Ở Lào Cai có tương ớt Mường Khương là nổi tiếng nhất, vị cay, thơm và đặc biệt không có chất bảo quản. Có thể nói tương ớt được nhiều vùng trên cả nước chế biến nhưng có lẽ không đâu có được hương vị như tương ớt Mường Khương. Ớt Mường Khương quả nhỏ, cay được lựa chọn cẩn thận, cách chế biến tương ớt của người vùng cao trần qua nước sôi và xay lẫn với tỏi, thêm một chút muối. Nghe qua cách thức có vẻ đơn giản nhưng để làm được tương ớt thành công, để được cả năm không hỏng phải có kinh nghiệm gia truyền.

Rượu: Lào Cai nổi tiếng với rất nhiều loại rượu như: rượu Sim San, rượu thóc, rượu San Lùng…. Nhưng có lẽ rượu ngô Bắc Hà nổi tiếng hơn cả. Để có được những giọt rượu thơm nồng, uống dù say nhưng không mệt mỏi hay đau đầu là bởi Bản Phố có được những ưu đãi đặc biệt về thiên nhiên và đồng bào có những bí quyết gia truyền. Rượu Bản Phố ngon là bởi rượu được nấu bằng dòng nước mạch trong mát chảy từ núi đá ra. Vị mát lành của dòng nước đã làm nên hương vị rượu thơm nồng quyến rũ đặc biệt không nơi nào có được. Ngoài ra men Hồng My cũng là một yếu tố góp phần làm nên hương vị thơm ngon.

Mận Tam Hoa: Có thể nói mận Tam Hoa là đặc sản Lào Cai mà bất kì ai đến với Lào Cai đều khó lòng bỏ qua. Mận tam hoa có ở nhiều vùng trên cả nước như Mộc Châu, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Nhưng mận tam hoa Bắc Hà, Lào Cai ngon ngọt hơn cả. Quả mận to, vị giòn ngọt, cùi màu đỏ. Mùa mận bắt đầu vào cuối tháng năm và kết thúc vào cuối tháng 6. Sau mùa mận Tam Hoa là mùa mận Hậu và mận Tả Van quả cũng ngon ngọt, có phần vượt trội hơn cả mận Tam Hoa.

Cá hồi Sa Pa: Nhiều du khách đến với Sa Pa đều mong muốn thưởng thức một lần món cá tầm, cá hồi đặc sản nơi đây. Đây là loại cá nước lạnh, được Sa Pa nuôi thành công từ nhiều năm nay. Cá hồi được chế biến thành nhiều món như gỏi cá hồi, nướng, canh chua, ruốc, lẩu…. Hương vị thơm ngon của cá hồi cùng bàn tay khéo léo của các đầu bếp sẽ khiến bạn ấn tượng khó quên đối với món ăn đặc sắc và giàu dinh dưỡng bậc nhất của vùng Tây Bắc này.

Gạo Séng Cù: Đây là loại gạo nổi tiếng ở Lào Cai về độ dẻo, thơm ngon. Gạo Séng Cù được trồng chủ yếu ở hai huyện Bát Xát và Mường Khương. Trong đó gạo ở Mường Khương vẫn được người dân đánh giá là thơm ngon hơn. Đến với Lào Cai nếu bạn đang đắn đo không biết mua gì về làm quà cho người thân thì gạo Séng Cù là một lựa chọn tuyệt vời.

Ngoài các món ăn nổi tiếng, đặc sản Lào Cai còn nổi tiếng với nhiều loại có thể mua làm quà về cho người thân như: Món quà làm từ vải thổ cẩm, hay miến dong Bản Xèo, những loại thuốc như đương quy, tam thất, atiso …. Đương quy và tam thất được trồng nhiều ở khu vực Bắc Hà, Si Ma Cai. Nếu bạn muốn mua củ tươi thì có thể đến chợ phiên vào dịp cuối năm. Đây là thời điểm thu hoạch tam thất và đương quy. Còn với Atiso hiện được trồng nhiều ở Sa Pa và Bắc Hà. Bạn có thể mua cao Atiso về làm quà cho người thân, rất tốt cho việc giải độc gan.

Cao Atiso được đóng hộp, rất phù hợp làm quà

Với những món đồ thổ cẩm, bạn có thể mua ở Sa Pa hay Bắc Hà. Thổ cẩm được bày bán ở các cửa hàng hay ở các sạp nhỏ của người dân tộc bày bán tại các điểm du lịch. Nhưng các bạn cần trang bị cho mình những kinh nghiệm lựa chọn những thổ cẩm chuẩn thêu tay do chính bà con dân tộc làm, để tránh mua phải giả thổ cẩm.

Thổ cẩm được bà con dân tộc bán ở phố Sa Pa

Lào Cai còn có rất nhiều đặc sản nổi tiếng khác như: rau cải mèo, su su, nấm hương, thịt trâu sấy, thịt lợn treo gác bếp, lạp xưởng. Nếu có cơ hội đến Lào Cai, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức đặc sản Lào Cai – những món ăn mang đậm hương vị của núi rừng.

Phan Phượng