Ðối với người dân Dao đỏ ở Tả Phìn, thổ cẩm không chỉ dùng để phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt hàng ngày mà còn mang một ý nghĩa thiêng liêng, là kỷ vật tình yêu hay của hồi môn trong ngày cưới. Thổ cẩm truyền thống thường sử dụng nguyên liệu chỉ dệt bằng sợi bông, sợi lanh trên rừng, gai nhuộm sậm. Hoa văn nhuộm phẩm màu tự nhiên, chủ yếu là chim thú, hoa lá được kỉ hà hoá trong từng ô vuông nhỏ, cân đối. Người Dao đỏ quan niệm rằng con gái là phải biết thêu thùa mới lấy chồng được. Nên từ nhỏ, các cô gái đã được dạy se lanh, dệt vải, thuê hoa…

Trang phục truyền thống của người phụ nữ Dao Đỏ

Một trong những nét văn hóa mà không ít người ấn tượng khi đến Tả Phìn chính là trang phục người Dao Đỏ.  Trang phục truyền thống của người Dao Đỏ có màu sắc rất rực rỡ. Đàn ông Dao Đỏ y phục mặc thường ngày có màu chàm. Trang phục của phụ nữ người Dao Đỏ thì đa dạng hơn bởi quan niệm một bộ trang phục đẹp phải bao gồm 5 màu sắc và màu đỏ là màu chủ đạo. Từ quần áo, khăn quấn cho đến thắt lưng, mũ đều do chính bàn tay phụ nữ Dao Đỏ khâu, thêu. Trang phục của họ được xem là đẹp nhất ở mỗi phiên chợ Sa Pa. Người phụ nữ còn có tục cạo chân mày và một phần tóc phía trên trán cho đẹp. Trước khi về nhà chồng, các cô gái Dao Đỏ thường được ở nhà để tập trung khâu vá, thêu thùa, hoàn thiện bộ trang phục của riêng mình. Cùng với thời gian, bộ trang phục sẽ theo họ đi suốt cuộc đời.

Tả Phìn nổi tiếng với những sản phẩm thổ cẩm đa dạng đầy sắc màu sặc sỡ trông thật bắt mắt. Bất kì du khách nào đều sẽ bị cuốn hút và ấn tượng bởi những chiếc khăn, áo thổ cẩm đầy màu sắc của đồng bào dân tộc Dao Đỏ. Ngoài ra, người dân còn may vá, thêu tay các sản phẩm như ví, túi, khăn tay, khăn trang trí tường,... để bán cho khách du lịch. Những đường nét hoa văn thể hiện trên tấm thổ cẩm là những tinh hoa của nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc làm cho thổ cẩm của người Dao Đỏ Tả Phìn không thể hòa lẫn được với bất cứ sản phẩm thổ cẩm của vùng nào. Bởi nó được tạo nên trên những sản phẩm đa dạng họa tiết như chim muông, hoa lá… mang sắc thái núi rừng gắn liền với đời sống sinh hoạt thường ngày của đồng bào. Và cũng vì thế mà thổ cẩm là một món quà không thể thiếu được cho du khách mỗi lần đặt chân tới Tả Phìn. Thổ cẩm Tả Phìn còn được nhiều nơi trong cả nước đặt hàng để bán cho khách và xuất khẩu sang một số thị trường như Mỹ, Pháp, Ðan Mạch….

 Sự kết hợp màu sắc tạo nên tấm thổ cẩm mang tinh túy của đất trời.

Đi dạo quanh bản Tả Phìn, du khách sẽ bắt gặp rất nhiều hình ảnh các bà, các mẹ hay những em gái nhỏ đang ngồi cặm cụi thêu tay trước hiên nhà. Nếu bạn muốn tìm hiểu nhiều hơn về nghề thêu thổ cẩm của người Dao Đỏ ở Tả Phìn, hãy đến Tả Phìn và chọn cho mình một homestay của người Dao Đỏ.

 Thêu thổ cẩm đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống của người Dao Đỏ 

Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay nghề thêu thổ cẩm của người Dao Đỏ tại Tả Phìn vẫn được lưu giữ, bảo tồn và phát huy. Đây không chỉ là một nghề truyền thống, là nét văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc dân tộc mà còn đem lại giá trị kinh tế. Với sự cải tiến về kỹ thuật đã giúp sản phẩm của bà con tiếp cận gần hơn đến khách hàng, tăng thu nhập và nâng cao đời sống. Hiện nay, nghề thổ cẩm của người Dao Đỏ vẫn được lưu giữ, truyền dạy cho các thế hệ nối tiếp.

Đỗ Hoa