Mường Khương làm tôi thực sự ấn tượng và lôi cuốn mãi bởi vẻ đẹp nguyên sơ và hoang dã,  bởi phong cảnh và những món ăn ngon tuyệt đậm chất Tây bắc núi rừng. Chúng tôi đi từ Lào Cai khoảng hơn 1h chạy xe mới đến, Mường Khương là một huyện biên giới vùng núi cao phía Bắc của Việt Nam nằm trong tỉnh Lào Cai, cách thành phố Lào Cai 55 km về phía Đông Bắc. Mường Khương giáp với Trung Quốc ở phía Đông Bắc với đường biên giới Việt - Trung dài 86,5 km, trong đó có 55 km đất liền, là nơi sinh sống của khoảng 14 dân tộc. Nơi mà tôi ấn tượng nhất có lẽ là chợ - nơi bà con của các dân tộc mang tất cả những đặc sản của núi rừng với đầy đủ màu sắc hòa quyện giữa nhiều dân tộc bày bán với cả niềm tin tự hào về những sản phẩm mà họ làm ra – điều mà tôi đang tìm kiếm để mang những món quà về tặng người thân khi đến mảnh đất này.

Tôi đã được người dân ở đây liệt kê luôn những sản phẩm mà họ tạo ra vừa với những lời khẳng định chân tình là đây thực sự là những món quà đặc sắc của Mường Khương. Đầu tiên phải nói đến là gạo Séng Cù Mường Khương . Gạo Séng Cù Mường Khương được trồng trên núi cao cùng nguồn nước mát từ núi chảy ra. Khi nấu thành cơm rồi thì ăn dẻo, mềm, vị ngọt đậm, có mùi thơm hương cốm.

Tương ớt Mường Khương

Tiếp đến là tương ớt Mường Khương, có thể nói tương ớt Mường Khương là niềm tự hào của người dân nơi đây. Tôi đã được thưởng thức và mê tít gia vị này. Ngon nhất phải kể tới những quả ớt rừng được trồng tự nhiên trên các sườn đồi, núi cao. Cách chế biến cũng rất công phu gồm các nguyên liệu:  Ớt thóc tươi, tỏi, hạt rau thì là, hạt rau mùi, hạt dổi, hạt thảo quả được trộn lẫn với nhau theo một tỷ lệ nhất định sau đó cho vào chảo rang tới khi các nguyên liệu này chín vàng và tạo hương vị đặc trưng. Rồi bắt ra và lại đem xay nhỏ các hạt này với nhau. Đặc biệt để ớt luôn thơm ngon và giữ hương vị lâu, thì thùng đựng tương ớt phải được làm bằng gỗ có nắp đậy kín bằng khăn mỏng để thoáng khí. Thực sự được thưởng thức tương ớt khi đến mảnh đất này là điều tuyệt vời nhất đối với một người thích ăn ớt như tôi.

Dứa Mường Khương

Ngoài ra thì dứa mật và quýt cũng là món quà tuyệt vời khi đến Mường Khương. Dứa mật khi đến độ chín thì màu vàng sẽ bao phủ toàn bộ vỏ bóng láng. Điều đặc biệt là loại dứa này có mặt rất đều và to rõ ràng nên khá dễ gọt, bên trong thịt quả có màu vàng đậm xen lẫn thịt quả vàng tươi, nhiều người lần đầu thấy tưởng quả bị dập nhưng phần này chính là mật. Giống dứa này mọng nước, ngọt thơm hơn dứa thường cũng là nhờ phần mật thơm này. Ở Mường Khương, sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm khá lớn, sương mù và độ ẩm cao khiến cho chất lượng quýt và các loại trái cây có múi được trồng ở đây vượt trội hơn hẳn các nơi khác. Trong số các trái cây đặc hữu của địa phương, quýt Mường Khương được ưa chuộng với đặc trưng trái to vỏ mỏng, quả đều nhau, dậy mùi thơm, vị ngọt thanh, đặc biệt là rất mọng nước, là đặc sản nổi tiếng của vùng đất này.

Quýt Mường Khương

Và chè Shan là một đặc sản của vùng này mà tôi muốn mua, đất và nguồn nước mát lành nơi đây cho ra giống chè có vị ngọt thơm đầm đà tạo sự đặc trưng cho chè Shan của Mường Khương.

          Mường Khương có quá nhiều đặc sản để có thể thưởng thức và mua tặng người thân khi đến thăm mảnh đất này, vừa nguyên sơ đậm màu sắc đồng bào, vừa mát lành cho hoa thơm quả ngọt, thật sự đáng để níu chân du khách nếu ghé qua...

Hoài Thu (ảnh: Bích Ngọc)