Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục người Mông Hoa và Lễ hội đua ngựa Bắc đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia theo Quyết định số 259/QĐ-BVHTTDL ngày 22/01/2020 và Quyết định số 1732/QÐ-BVHTTDL ngày 27/5/2021.  Trong chuỗi các sự kiện của Lễ hội mùa Đông Bắc Hà 2021,  huyện tổ chức trưng bày giới thiệu 2 di sản này.

Lễ hội đua ngựa ở Bắc Hà

Lễ hội đua ngựa ở Bắc Hà có truyền thống lâu đời. Từ xa xưa lễ hội đua ngựa được tổ chức vào mùa xuân. Sau một thời gian không được tổ chức. Năm 2007 Lễ hội đu ngựa được tổ chức lại. Từ đó đến nay được thường niên tổ chức vào tháng 6 hàng năm.  Giải đua ngựa trên Cao nguyên Bắc Hà năm nào cũng thu hút rất đông du khách và trở thành nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc nơi đây. Ngựa đua đều là những chú ngựa thồ nơi làng, bản, hàng ngày vẫn cần mẫn chở hàng, kéo cày làm nương. Còn "kỵ sỹ" cũng chính là những người nông dân dân tộc Mông, Tày, Nùng… chân chất, khi đua không cần yên. Chính những điều mộc mạc đó, lễ hội đua ngựa Bắc Hà đã mang đến cho khán giả những màn biểu diễn hấp dẫn, những cuộc so tài nóng bỏng.

Lễ hội đua ngựa ở Bắc Hà

Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục người Mông Hoa

Ở Bắc Hà, người Mông hoa là dân tộc thiểu số có số dân đông nhất. Hoa văn trên trang phục của người Mông hoa là biểu trưng văn hóa của cộng đồng người Mông Hoa ở Bắc Hà. Trang phục truyền thống của họ mang vẻ đẹp đặc trưng với các họa tiết hoa văn rực rỡ được phối màu hài hòa, bằng các gam màu ấm là đỏ, hồng, cam, vàng xen lẫn một số ít hoa lá màu xanh lá cây, trắng trên nền vải chàm đen; tuy nhiên, đỏ tươi là màu chủ đạo tạo nên sắc màu rực rỡ. Nghệ thuật tạo hoa văn thể hiện ở việc vẽ thêu, chắp, ghép hoa văn, tạo sóng cho váy, chắp may trang phục; dệt dây quấn xà cạp. Họa tiết hoa văn trên nền trang phục Mông hoa chủ yếu là các hoa văn hình học và mang tính chất ước lệ. Đó là những đường ngang, viền đậm dài hoặc gẫy góc, tạo ra các khối hình vuông, chữ nhật, hình thoi. Mỗi họa tiết hoa văn thể hiện những khát vọng cao đẹp của con người, phản ánh trình độ kinh tế, văn hóa, xã hội, lịch sử, dấu ấn thời đại, bản sắc văn hoá của những người nghệ nhân Mông hoa vẫn được gìn giữ, lưu truyền trong cộng đồng.

Trang phục phụ nữ Mông hoa ở Bắc Hà

Nhuộm chàm 

Để hiểu rõ hơn về 2 di sản trên, mời các bạn đến tham quan khu trưng bày giới thiệu tại dinh Hoàng A Tưởng vào ngày 11 -12/12/2021 tại dinh Hoàng A Tưởng. Lễ hội đua ngựa Bắc Hà, Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục người Mông Hoa được công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia là dấu ấn quan trọng, giúp Bắc Hà khai thác các giá trị văn hoá, lịch sử tiếp tục có hiệu quả đạt được những mục tiêu: Giáo dục truyền thống lịch sử của dân tộc và lòng tự hào dân tộc, yêu quê hương, đất nước; giới thiệu với khách du lịch trong và ngoài nước về văn hóa đặc sắc của đồng bào địa phương.

Đỗ Hoa