Nhưng mỗi độ tháng 9, vùng đất này bỗng như bừng tỉnh bởi sắc vàng của thửa ruộng bậc thang đang mùa lúa chín. Mảnh đất Y Tý nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang lúa chín vàng, biển mây bềnh bồng và vẻ đẹp của những nếp nhà trình tường đặc trưng của đồng bào nơi đây. Giống như những vùng cao Tây Bắc khác của tổ quốc, Y Tý trồng lúa trên những ruộng bậc thang. Nhưng với không gian mênh mông núi đồi nơi đây, ruộng bậc thang trải dài óng ả khiến cho Y Tý vào mùa trở nên hút hồn đến lạ.

          Ngoài lúa và mây vẻ đẹp của những nếp nhà trình tường cũng là điểm thu hút với du khách. Những ngôi nhà trình tường bằng đất mát vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông tạo nét kiến trúc nhà ở độc đáo của đồng bào dân tộc Hà Nhì. Tường những ngôi nhà được trình bằng đất với độ dày của tường 40 - 50cm, cao từ 4 - 5m, diện tích trung bình của lòng nhà khoảng 60 - 80m2. Nếu muốn du khách có thể nghỉ lại các homestay trình bằng đất của đồng bào để cùng trải nghiệm cuộc sống vùng cao, đặc biệt là thưởng thức hương vị độc đáo của bia Hà Nhì.Cả một không gian mây núi trập trùng ngập sắc hương, nhìn qua ảnh thôi mà đã mê lắm rồi. Tự mình đứng trước khung ảnh ấy, có lẽ bạn sẽ bần thần cả một lúc lâu. Lúa của Y Tý, mây khói của Y Tý hòa vào nhau. Đôi khi trong lớp mây mờ mờ, thấp thoáng những dải vàng óng ánh. Ta mơ hồ như được sống trong thế giới cổ tích mộng mơ. Trong thế giới ấy, ta có một giấc mơ sẽ được nắm tay người bạn của mình, rong ruổi trên những thân đèo xinh xắn.

          Trên hành trình từ Y Tý đến Mường Hum đi qua rừng già Y Tý, du khách sẽ được về với thiên nhiên, hòa mình trong bầu không khí mát lành và cảm nhận từng nhịp sống vừa nguyên sơ, thú vị và bí ẩn. Dừng chân ở đây không ai không có những phút giây thư thái, những cảm giác sảng khoái. Rừng già Y Tý có rất nhiều loài thực vật và động vật có tên trong sách đỏ Việt Nam, đang được người Hà Nhì bảo vệ nghiêm ngặt.

          Y Tý của những ngày này đẹp nhất trong năm, trốn tránh khói xe, bụi đường. Hẹn hò một ai đó cùng nhau “xách xe lên và đi”. Chuyến đi vội vàng và không chuẩn bị trước nhưng trải nghiệm và cảm xúc thu về nhiều hơn tất cả những ngày tháng qua bó chân lại với công việc đầy mệt mỏi.

Nguyễn Bá Hiến