Nghệ nhân thêu thổ cẩm (ảnh: Phan Phượng)

1.Tìm đến địa điểm uy tín để mua thổ cẩm thật

Khi muốn mua đồ thổ cẩm chất lượng, bạn nên mua ở những địa chỉ uy tín chuyên bán đồ thổ cẩm hoặc các làng nghề thổ cẩm. Bạn cũng có thể tìm đến những làng nghề thổ cẩm lâu đời tại Sa Pa như bản Tả Phìn, Lao Chải… Taị các làng này đều có các hộ gia đình thêu và bán thổ cẩm tại nhà. Hoặc bạn có thể đến lựa chọn hàng trực tiếp tại cửa hàng ở thị trấn Sa Pa hoặc tại chợ phiên Bắc Hà nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động mua bán truyền thống, đều đặn của các dân tộc thiểu số như H’mong, Dao. Ở Sa Pa ngoài các cửa hàng lớn chuyên bán đồ thổ cẩm còn có đường Thác Bạc được nhà nước quy hoạch cho bà con dân tộc bán hàng thổ cẩm, bạn cũng có thể mua thổ cẩm của bà con ở phố này. Tuy nhiên bà con dân tộc thi thoảng vẫn bán kèm những mặt hàng giả thổ cẩm. Vì vậy bạn cần chú ý khi mua để tránh mua phải thổ cẩm giả.

Khu phố Thác Bạc được quy hoạch để bà con dân tộc bán thổ cẩm do mình làm ra

2. Lựa chọn thổ cẩm thật bằng các giác quan

Sờ bằng tay:

Thổ cẩm thật thường được làm bằng vải lanh do người dân tự dệt. Các sớ vải thổ cẩm thô, nhám tay, trên mặt vải đôi chỗ có một chút lỗi. Còn đối với thổ cẩm giả thường được dệt bằng máy, bề mặt nhẵn, các sợi vải đều, không bị lỗi.

Nhìn bằng mắt:

 Màu của thổ cẩm thật thường không ra màu khi giặt, không phai màu theo thời gian. Tuy nhiên với những miếng vải được nhuộm chàm màu xanh đen sẽ phai màu trong 2,3 lần giặt đầu.  Màu sắc của thổ cẩm thật thường hơi tối, có vẻ cũ chứ không thật tươi sáng bắt mắt như thổ cẩm dệt máy hàng loạt. Các họa tiết trên thổ cẩm thường được tạo bằng cách thêu tơ tằm, in vẽ sáp ong, dệt bằng khung cửi hoặc ghép vải màu. Các hoa văn thêu không hoàn toàn giống nhau, thậm chí có lỗi. Hoa văn thổ cẩm chủ yếu hình chim thú, hoa lá được kỉ hà hoá trong từng ô vuông nhỏ, cân đối. Đường nét của hoa văn thêu hoặc vẽ sáp ong thường xiêu vẹo một chút, xù xì, hơi thô không có độ bóng và mượt mà như khi thêu máy. Với đồ giả thổ cẩm có họa tiết thêu đều nhau, hình thù giống nhau, màu sắc rực rỡ hơn.

Thổ cẩm thật thêu bằng tay (ảnh: Nguyễn Thủy)

Thổ cẩm giả dệt bằng máy (ảnh: Sưu tầm)

Với kinh nghiệm trên hy vọng bạn sẽ tìm mua được những món đồ thật tuyệt vời để có món quà lưu niệm ý nghĩa dành cho người thân và bạn bè.

Nguyễn Thủy