Thắng Cố

    Thắng cố là món ăn đặc trưng của đồng bào người H’Mông, Nùng, Tày, Dao ở Bắc Hà Lào Cai được nấu bằng thịt, nội tạng và các bộ phận khác của con ngựa, bò. Sau khi đã chế biến sạch sẽ và được thái ra từng miếng, người ta cho thắng cố vào một cái chảo lớn sau đó ướp vào các gia vị gồm thảo quả, quế, lá chanh, địa điền, muối, đã được đem nướng vàng sau đó dã nhỏ và trộn đều đến khi thịt đã ngấm gia vị, người ta bắc chảo thắng cố lên bếp than hồng rồi xào thịt, nội tạng cho đến khi thịt đã se cạnh, sau đó đổ nước vào đun cho tới khi thịt chín nhừ, lúc ăn múc thịt thắng cố ra từng bát. Đến Bắc Hà Lào Cai vào các phiên chợ thứ bảy, chủ nhật du khách nên thưởng thức những bát thắng cố thơm ngon cùng những chén rượu ngô Bắc Hà nổi tiếng ở vùng cao này.     
    Rượu ngô
    Rượu ngô Bản Phố, Bắc Hà nổi tiếng từ lâu về hương vị thơm nồng nàn, quyến rũ, trong đó chứa hương vị của núi rừng, của ngô, của nguồn nước mát từ núi đá. Khi uống loại rượu này dễ làm người ta say nhưng không mang lại cảm giác mệt mỏi và mê muội. Điều làm lên sự khác biệt này là do đồng bào nấu rượu bằng một loại men làm từ hạt cây Hồng Mi. Đây là loại men tự nhiên, không dùng chất hóa học như các loại men bán trên thị trường hiện nay. 
    Phở Chua

    Phở chua Bắc Hà từ xưa đã là một món ăn quen thuộc với người dân bản địa nơi đây. Để có một bát phở chua ngon cần phải có những nguyên liệu đặc biệt gồm: sợi phở, dưa chua, một ít thịt lạc lợn rán hoặc nướng thái sợi chỉ, lạc rang giòn giã vừa nhỏ, rau thơm, đậu xị…Nước dùng cho phở chua là nước sạch đun sôi để nguội cùng chuối tiêu chín được ủ trong chum, cho các nguyên liệu lên men tự nhiên. Khoảng nửa tháng sau, khi nguyên liệu lên men đủ độ là có thể đem ra dùng. Bánh phở Bắc Hà vừa thơm ngon, dai và mềm, bánh phở được chế biến thủ công từ loại gạo nương có màu phớt hồng, theo tên gọi địa phương là gạo “seo ma làng”. Quy trình làm bánh phở rất công phu. Gạo đỏ sau khi ngâm kỹ, sẽ được xay nhuyễn nhiều lần cho tới khi thật mịn sẽ lọc thành nước rồi tráng mỏng. Bánh phở đạt tiêu chuẩn không được quá mỏng hoặc quá dày.
Mèn Mén
Mén mén là món ăn chủ yếu của đồng bào người mông ở Bắc Hà trước đây. Mèn mén ngon phải được làm từ những bắp ngô mới trẩy, thường là những bắp đều hạt không quá già, cũng không quá non bởi nếu ngô non quá sẽ không làm thành bột ngô được. 
 
Mèn mén
Ban đầu, ngô sẽ được lột bỏ lớp vỏ, gỡ bỏ râu, tách hạt. Những hạt ngô phải mẩy tròn và thường là ngô tẻ, sau đó cho vào say nhỏ sao cho thành bột, rồi sàng hết đầu mày ngô. Khi được thứ bột ngô mịn sạch người ta đem đồ chín. Đồ mèn mén phải đồ hai lần. Lần đầu, cho bột ngô vào chõ, vẩy nước vào bột ngô, đảo đều cho tơi ra không dính vào nhau. Ở lần đồ này, phải chú ý lửa sao cho bột ngô được chín đều, cho đến khi nào từ trõ bốc lên mùi thơm nghi nghút là có thể bắc ra được. Lúc này, bột ngô sẽ được đổ ra mẹt, đánh tơi. Như thế lần đồ sau bột ngô sẽ chín kỹ, dẻo và thơm hơn. Ở lần đồ thứ hai, thì cần đồ kỹ hơn lần đồ trước, khi nào thấy mèn mén dẻo, rộ màu vàng, thơm nức là được. 

Thắng cố, rượu ngô, mèn mén, phở chua…là ẩm thực nổi tiếng của Bắc Hà với hương vị độc đáo, đặc trưng riêng chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm thú vị khi đến du lịch ở vùng đất Bắc Hà.
Phan Phượng